Langs de Nederlandse snelwegen liggen vele tientallen verzorgingsplaatsen met vaak bijzondere namen, zoals Hondsiep, Uilengoor, Swentibold en De Gagel. Meestal rijden we er gedachteloos aan voorbij, zonder te weten dat er achter die namen vaak een interessante geschiedenis schuilgaat. In mijn reeks artikelen voor Vemobin staat steeds de geschiedenis van één zo’n naam centraal.
Als je vanuit Woerden over de A12 richting Utrecht rijdt, kom je net voorbij Harmelen langs verzorgingsplaats Bijleveld. Als je daar met je auto een pitstop maakt, sta je midden in de Polder Bijleveld die in de twaalfde eeuw is ontstaan.
Den Ruygen Hoek
Wie over de A4 richting Schiphol rijdt, kan het restaurant niet ontgaan dat vijf kilometer voor het vliegveld over de snelweg is gebouwd. Het restaurant verbindt de verzorgingsplaatsen Den Ruygen Hoek Oost en Den Ruygen Hoek West die aan weerszijden van de snelweg liggen. Op de plek waar nu de wegen, laadplekken en parkeerterreinen strak zijn uitgelijnd, ging het er ooit ruig aan toe.
Lees mijn verhaal over Den Ruygen Hoek
Han Stijkel
Wie vanuit Lemmer over de A6 richting de Flevopolder rijdt, komt een eindje voorbij Emmeloord langs verzorgingsplaats Han Stijkel. Deze plek is genoemd naar een persoon uit de Tweede Wereldoorlog. Ik weet niet of hij ooit in de Noordoostpolder is geweest, maar zijn naam is op indirecte wijze wel met de geschiedenis van de polder verbonden.
Lees mijn verhaal over Han Stijkel
Voetpomp
Ik reed met mijn auto over de A58 door Zuid-Beveland richting Noord-Brabant. Iets voorbij Kruiningen stopte ik bij verzorgingsplaats Voetpomp. Tijdens een kop koffie had ik alle tijd om me te verdiepen in die bijzondere naam. Die blijkt ons te herinneren aan de tijd dat de fiets in Nederland in opkomst was en nog een veel belangrijker vervoersmiddel was dan de auto.
Lees mijn verhaal over Voetpomp
Kalix Berna
Ten noorden van Breda ligt aan de A27 een verzorgingsplaats met de intrigerende naam Kalix Berna. De plaats is genoemd naar het natuurgebied dat aan de overkant van de snelweg ligt. Het is tegenwoordig eigendom van Natuurmonumenten. De vraag is nu natuurlijk: hoe komt dat natuurgebied aan de naam Kalix Berna? Er wordt weleens gezegd dat die naam met het Latijnse woord voor kelk (‘calix’) en de abdij van Berne te maken heeft, maar de werkelijke verklaring is anders.
Lees mijn verhaal over Kalix Berna
Palmpol
Als je bij knooppunt Hoevelaken rechtsaf de A1 op rijdt, kom je na 10 kilometer bij verzorgingsplaats Palmpol. De naam van deze verzorgingsplaats verwijst naar een nabijgelegen boerderij. Als je er in de winter staat te tanken, kun je de witte gebouwen van de hoeve tussen de kale bomen door aan de overkant van de snelweg zien liggen.
Lees mijn verhaal over Palmpol
Molenkamp
De windmolens van Windpark Deil zijn niet te missen als je over de A15 verzorgingsplaats Molenkamp nadert. Ze staan met zijn elven op een rij langs de snelweg, deels voor en deels na knooppunt Deil. Ze wekken samen elektriciteit op voor zo’n 45.000 huishoudens. Al die molens bij elkaar… het lijkt wel een molenkamp! Daarmee lijkt de naam van de verzorgingsplaats eenvoudig verklaard. Maar zo simpel is het niet, want de naam is een stuk ouder dan dit windpark.
Lees mijn verhaal over Molenkamp
Voordaan
Ten noorden van Utrecht ligt aan de A27 Verzorgingsplaats Voordaan – een rustige plaats midden in het groene polderlandschap. Het verhaal van de naam begint een eindje verderop met een aartsbisschop. Er komen ook nog twee schilderen van Rembrandt voorbij.
Lees mijn verhaal over Voordaan
Aurora
Als je vanuit Den Haag over de A4 naar het noorden rijdt, kom je net voorbij Leiderdorp langs verzorgingsplaats Aurora. Die naam is nog niet zo oud, want de verzorgingsplaats is geopend in 2006 na de verbreding van de A4. In de jaren daarvoor was ook net de Groene Harttunnel aangelegd. Als je bij Aurora staat te tanken, kun je duidelijk de plek zien waar die tunnel onder de grond duikt. De naam van de verzorgingsplaats is nauw met de aanleg van die tunnel verbonden.
Sandelingen
De woorden eersteling en tweedeling vormen een bijzonder koppel. Je zou kunnen denken dat na de eersteling (de eerstgeborene) de tweedeling komt – en misschien ook nog wel een derdeling – maar dan sta je mooi op je verkeerde been. Ik moet daar weleens aan denken als ik vanuit Rotterdam over de A16 naar het zuiden rijd en bij Hendrik-Ido-Ambacht langs verzorgingsplaats Sandelingen kom.
En meer
Zo kan ik nog verder met Knuvelkes, Spuitendonk, Hoezaar, Lemsterhop, Hackelaar, Voetpomp, Knorrestein, Twaalfmaat, Aanschoten, Panjerd, Labbegat, Lokkant, Uilengoor en nog veel meer. Bekijk de hele lijst van verzorgingsplaatsen langs Nederlandse auto(snel)wegen
Reacties
Toevallig heb ik jaren geleden de lijst verzorgingsplaatsen van de A1 als een soort gedicht opgelezen bij een poëzieavond in bodega De Posthoorn aan het Lange Voorhout in Den Haag.
Een maad geleden heb ik er een popsong van gebrouwen met behulp van A.I.
https://soundcloud.com/mauritsburgers/a1-maupai?si=eeced75eb3854ba1b917d5f7e0fef20c&utm_source=clipboard&utm_medium=text&utm_campaign=social_sharing