Doorgaan naar hoofdcontent

Van Penny Lane naar de Oude Maasweg - over de straatnamen in de Top2000

Op Eerste Kerstdag begint de uitzending van de Top 2000 op Radio 2. We kunnen dan de rest van het jaar luisteren naar de 2000 populairste popliedjes aller tijden. Dancing in the Street, Streets of Philadelpia, Walk That Way... van die dingen. In die lange lijst komen ook af en toe liedjes voorbij waarin straatnamen een belangrijke rol spelen. Ik zet de straatnaamnummers voor je op een rij, in de volgorde waarin ze afgespeeld worden. Dan heb je wat om naar uit te kijken!


Nummer 1838: Moon Over Bourbon Street - Sting

Een vampier dwaalt in het licht van de volle maan rond over de Bourbon Street in New Orleans op zoek naar een prooi. Bij het schrijven van de songtekst was Sting geĂ¯nspireerd op het boek Interview With The Vampire van Anne Rice. Hij koos bewust voor het perspectief van de vampier, omdat hij het interessant vond om te beschrijven wat voor tweestrijd die in zijn hoofd voert. (De straat is genoemd naar het Franse vorstenhuis Bourbon, en dus niet naar de Amerikaans whiskey hoewel dat laatste tegenwoordig misschien meer bij de straat zou passen.)

"I pray everyday to be strong
For I know what I do must be wrong
Oh, you'll never see my shade or hear the sound of my feet
while there's a moon over Bourbon Street."


Nummer 1651: Ventura Highway - America
Toen zanger Dewey Bunnell 11 jaar oud was, reed hij met zijn ouder over de State Route 1 langs de kust van CaliforniĂ« die ook door Ventura komt. Het was een heerlijke tocht in de zon, met uitzicht over zee. Het was een groot contrast met het koude Oklahoma waar ze toen woonden. Tijdens hun rit langs de kust kregen ze een lekke band bij het bord waarop de weg naar 'Ventura' stond aangegeven. Het lied vertelt hoe hij er sindsdien als kind in koud Oklahoma altijd van droomde om naar het zonnige CaliforniĂ« te vertrekken. 'Ventura Highway' is overigens niet de echte naam van de weg; het is de bijnaam die Bunnell eraan gaf.

"Ventura Highway in the sunshine
where the days are longer
the nights are stronger
than moonshine.
You're gonna go I know."

Nummer 1467: Nights On Broadway - Bee Gees
De Bee Gees zingen over een man die achter een vrouw aan zit, terwijl ze hem al heeft afgewezen. Hij lijkt zich er niet bij neer te willen leggen. En dat komt allemaal door die nachten op Broadway... (Iedereen weet natuurlijk dat de naam Broadway is afgeleid van de oorspronkelijke Nederlandse naam Brede weg.)

"Blaming it all on the nights on Broadway
singing them sweet sounds
to that crazy, crazy town."


Nummer 1015: MacArthur Park - Donna Summer
Jimmy Webb schreef dit lied in 1967. Hij haalt herinneringen op aan het MacArthur Park in Los Angeles, waar hij vaak samen met zijn vriendin verbleef. Vogeltjes, oude mannen die zitten te schaken en natuurlijk die ene vrouw in die gele jurk... Mooie herinneringen, want op het moment dat hij het schreef was de relatie al voorbij. Het nummer is door meerdere artiesten uitgevoerd maar staat deze keer alleen in de uitvoering van Donna Summer in de Top 2000. Het park is genoemd naar Douglas MacArthur, een Amerikaanse generaal uit de Tweede Wereldoorlog.

"MacArthur's Park is melting in the dark
All the sweet, green icing flowing down
Someone left the cake out in the rain"


Nummer 693: Baker Street - Gerry Rafferty
Baker Street is de straat in Londen waar Sherlock Holmes woonde, maar daar heeft dit lied verder niks mee te maken. Nadat Rafferty de band Stealers Wheel had verlaten, mocht hij drie jaar lang geen nieuwe liedjes uitbrengen. In die moeilijke periode (waarin hij vast ook veel dronk) verbleef hij vaak bij een vriend die in de Baker Street in Londen woonde. Baker Street was de plek waar hij tot rust kwam en waar hij lekker muziek kon maken. En dat is waar het lied ook over gaat. De straat is genoemd naar William Baker, die de straat in de achttiende eeuw heeft aangelegd.

"Winding your way down on Baker Street
lite in your head, and dead on your feet
well another crazy day, you drink the night away

and forget about everything"

Nummer 480: Penny Lane - the Beatles
Ik dacht vroeger altijd dat Penny Lane de naam van een vrouw was, maar inmiddels weet ik dat het lied gaat over een straat in Liverpool in de buurt waar Paul McCartney en John Lennon woonden. In het lied laat Paul McCartney zien hoe hij zich de straat herinnert: met een kapperszaak, een bank op de hoek, een rotonde, en een eindje verderop een brandweerkazerne. De bankier wacht op zijn beurt bij de kapper, en de brandweerman komt er schuilen voor de regen. De kapperszaak zit er tegenwoordig trouwens nog steeds. De straatnaamborden in de Penny Lane zijn al zo vaak gestolen dat men de straatnaam nu maar gewoon op de muren heeft geschilderd. Men vermoedt dat de straat is genoemd naar James Penny, een slavenhandelaar uit de achttiende eeuw.

"Penny Lane is in my ears and in my eyes.
there beneath the blue suburban skies"


Nummer 244: Oude Maasweg - The Amazing Stroopwafels
Dit is het tweede lied in de lijst dat over een Nederlandse straatnaam gaat. The Amazing Stroopwafels zingen over een man die net door zijn vrouw is verlaten, en nou strandt hij ook nog eens in de regen met een lege tank op de snelweg. En dat dan ook nog midden in het Botlekgebied bij de Oude Maasweg, om kwart voor drie. Veel mistroostiger wordt het niet... (dan kun je toch beter een lekke band krijgen op Ventura Highway) Het nummer is gebaseerd op de Manhattan Island Serenade van Leon Russel. Onnodig om te zeggen dat de weg is genoemd naar de Oude Maas, de linkerarm van de Merwede die ter hoogte van de Vondelingenplaat in de Nieuwe Maas stroomt.

"Ik loop wel door maar ik kan nergens heen
het regent nog steeds en ik voel me zo alleen
nu ik je nooit meer zie
Oude Maasweg, kwart voor drie"


Nummer 239: Kronenburg Park - Frank Boeijen Groep
Dit is een van de drie Nederlandse straatnamen in de lijst. Het lied gaat over een man die door het Kronenburgerpark in Nijmegen loopt en daar een prostituee ontmoet. Frank Boeijen schreef het nummer nadat hij zelf een oud-klasgenoot herkende in de tippelzone in het park. In het lied noemt hij het 'Kronenburg Park' omdat dat beter paste in het metrum van het lied. Het park is genoemd naar de oude Kronenburgertoren die ooit op deze plek stond.

"Op zoek naar geluk in Kronenburg Park
Thuis wacht een vrouw onwetend op haar man
Ze heeft nooit iets gevoeld van zijn ontevredenheid
En alles blijft bij het oude, als hij weer naar huis rijdt"


Nummer 128: Where The Streets Have No Name - U2
Dit lied is een vreemde eend in de bijt, want het gaat juist over straten die geen naam hebben. Iemand vertelde ooit aan Bono dat als je van iemand in Belfast de straatnaam weet, dat je dan wel kunt raden wat zijn godsdienst is en hoeveel hij verdient. "Vertel me je straatnaam en ik zeg wie je bent", een beetje dat idee. Het deed Bono dromen van een plek waar de straten geen namen hebben, en waar iedereen gelijk is.

"I want to run, I want to hide
I want to tear down the walls that hold me inside
I wanna reach out and touch the flame
where the streets have no name."


Nummer 55: Het Dorp - Wim Sonneveld
Bij dit lied staat de straatnaam niet in de titel en het gaat ook niet over een straatnaam, maar er is wel een straat naar dit lied genoemd.

"En langs het tuinpad van m'n vader zag ik de hoge bomen staan. Ik was een kind en wist niet beter, dan dat nooit voorbij zou gaan."

Zo zong Wim Sonneveld in zijn beroemde lied. De tekst is geschreven door zijn partner Friso Wiegersma. Hij verwijst in het lied naar het de bomen en het pad naast zijn ouderlijk huis in Deurne. Nu zit daar gemeentemuseum De Wieger. Toen het pad in 2008 officieel een naam moest krijgen, hoefde men niet lang na te denken. Sindsdien heet het pad Het tuinpad van mijn vader.

Nummer 27: Telegraph Road - Dire Straits
Telegraph Road is de bijnaam van de US Highway 24 die door Michigan loopt. Zanger en gitarist Mark Knopfler reed die route ooit met de bus en las onderweg in het boek Growth of the Soil van Knut Hamsun. Hij combineerde het verhaal van het boek en dat van het landschap dat hij zag in een lied dat de ontwikkelingen beschrijft dat het gebied in enkele decennia heeft meegemaakt. De straatnaam Telegraph Road verwijst heel toepasselijk ook naar zo'n ontwikkeling uit het verleden.

"Then came the churches then came the schools
Then came the lawyers then came the rules
Then came the trains and the trucks with their loads
And the dirty old track was the Telegraph Road."



Het is duidelijk: je kunt straatnamen gebruiken om te vertellen over de vrouw van je dromen of terug te denken aan de keer dat je autopech had. Of anders gewoon om wat te mijmeren over vroeger en uit te kijken naar betere tijden.



(Dit artikel is een kopie van deze versie uit 2018. Zo heel veel is er sindsdien niet veranderd... alleen wat nummertjes.)

Reacties

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch Ă©Ă©n stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat Ă©Ă©n straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd...

Wat is in Nederland de langste straat met Ă©Ă©n naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste lĂ¡Ă¡n van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la...

Wat zijn de meest populaire straatnamen van Nederland?

Pas vroeg iemand me naar welke personen in Nederland de meeste straatnamen zijn vernoemd. Mijn vermoeden werd bevestigd: dat zijn geen schilders of zeehelden, maar gewoon leden van het koningshuis. Dat bracht me tot de vraag: welke straatnamen komen eigenlijk het vaakst voor in Nederland? En hoe zit dat in andere landen? Dit is de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen: 1. Kerkstraat 2. Schoolstraat 3. Molenstraat 4. Dorpsstraat 5. Molenweg 6. Julianastraat 7. Parallelweg 8. Nieuwstraat 9. Wilhelminastraat 10. Sportlaan Deze tien worden op de voet gevolgd door Industrieweg, Beatrixstraat, Kastanjelaan, Stationsweg, Eikenlaan, Markt, Prins Bernhardstraat, Emmastraat en Beukenlaan . Wat zien we aan dit lijstje? Het zijn allemaal bijzonder traditionele straatnamen met een verwijzing naar een bekend gebouw (kerk, school, molen, station), een bestemming of functie (dorp, parallelweg, sport, industrie, markt), het koningshuis (Juliana, Wilhelmina, B...

Waar ligt het geografisch middelpunt van Nederland?

Mijn zoon vroeg me waar precies het middelpunt van Nederland, want daar wil hij dan graag een keer met me naartoe. Nederland heeft aardig wat geografische middelpunten. Het is maar net hoe je definieert wat het middelpunt van een land is. Ik zet in dit verhaal een paar van die middelpunten op een rijtje - voor mijn zoon, maar natuurlijk ook voor jullie. (Voor dit verhaal kijk ik alleen naar het Europese deel van Nederland, zonder de Caribische eilanden; met die eilanden erbij ligt alles weer anders.) Uiterste punten Voordat ik een aantal middelpunten langsloop, noem ik hier eerst de geografische extremen van Nederland. Rottumerplaat - Het noordelijkst gelegen punt van Nederland ligt op Rottumerplaat. Locatie: 53.556485, 6.492520 Bad Nieuweschans - Het oostelijkste punt van Nederland ligt bij Bad Nieuweschans (Groningen). Om precies te zijn bij grenspaal 196, bij de grensovergang naar Duitsland. Locatie: 53.180299, 7.227509 Klein-Kuttingen - Het zuidelijkste punt van Nederland ligt ...