Waar ligt het geografisch middelpunt van Nederland?

Mijn zoon vroeg me waar precies het middelpunt van Nederland, want daar wil hij dan graag een keer met me naartoe. Nederland heeft aardig wat geografische middelpunten. Het is maar net hoe je definieert wat het middelpunt van een land is. Ik zet in dit verhaal een paar van die middelpunten op een rijtje - voor mijn zoon, maar natuurlijk ook voor jullie.

(Voor dit verhaal kijk ik alleen naar het Europese deel van Nederland, zonder de Caribische eilanden; met die eilanden erbij ligt alles weer anders.)

Uiterste punten

Voordat ik een aantal middelpunten langsloop, noem ik hier eerst de geografische extremen van Nederland.

Rottumerplaat - Het noordelijkst gelegen punt van Nederland ligt op Rottumerplaat.
Locatie: 53.556485, 6.492520

Bad Nieuweschans - Het oostelijkste punt van Nederland ligt bij Bad Nieuweschans (Groningen). Om precies te zijn bij grenspaal 196, bij de grensovergang naar Duitsland.
Locatie: 53.180299, 7.227509

Klein-Kuttingen - Het zuidelijkste punt van Nederland ligt bij Klein-Kuttingen (Limburg), bij grenspaal 12 bij de grensovergang naar België.
Locatie: 50.750307, 5.915092

Sint Anna ter Muiden - Het westelijkste punt van Nederland ligt bij Sint Anna ter Muiden (Zeeland), bij grenspaal 360 bij de grensovergang naar België.
Locatie: 51.314983, 3.358406

Vaals - Het hoogste punt van Nederland ligt bij het Drielandenpunt op de Vaalserberg bij Vaals. Het punt ligt 322,4 m boven NAP.
Locatie: 50.754658, 6.020800

Nieuwerkerk aan den IJssel - Het laagste punt van Nederland ligt in Zuidplaspolder ten noorden van Nieuwerkerk aan den IJssel, tussen de A20 en de spoorlijn van Rotterdam naar Gouda. Het punt ligt 6,76 meter onder NAP. Het transportbedrijf dat op die plek ligt, heeft bij de ingang een monument geplaatst.
Locatie: 51.986369, 4.630202

Rotterdam - Tot 1995 dacht men dat het laagste punt van Nederland in de Alexanderpolder lag, met een diepte van 6,67 meter onder NAP. Ik noem dat hier, omdat de gemeente Rotterdam op die locatie een groot monument in een vijver heeft laten aanleggen: het Vierkant eiland in de plas. Niet meer de laagste, maar wel leuk om te bezoeken.
Locatie: 51.937778, 4.546221

Middelpunten

En dan de geografische middelpunten:

Lunteren - Als je googelt naar 'middelpunt van Nederland' kom je bij de Goudsberg in Lunteren uit. Daar ligt ook een grote zwerfkei met 'Middelpunt van Nederland' erop. De plek van die kei is in 1965 bepaald door de plaatselijke VVV, nadat iemand had uitgerekend dat er vanaf die plek naar het noorden, oosten, zuiden en westen evenveel land te vinden was. In 2015 kwam men met een nieuwe verklaring: als je het middelpunt neemt van de vier uitersten van Nederland - Rottumeroog, in het noordoosten, Vaals in het zuidoosten, St. Anna Ter Muiden in het zuidwesten en Terschelling in het noordwesten - dan kom je precies in Lunteren uit!
Locatie: 52.100833, 5.646111

Oosteinde - Een van de oudste definities van het geografische middelpunt is het snijpunt van de lijn van het noordelijkste naar het zuidelijkste punt met de lijn van het oostelijkste naar het westelijkste punt. Voor Nederland zijn dat de lijnen van Rottumerplaat (N) naar Kuttingen (Z), en van Sint Anna ter Muiden (W) naar Bad Nieuweschans (O). Dat snijpunt ligt in Oosteinde, in Drenthe.
Locatie: 52.747778, 6.296667

Soest - Als je het geografisch middelpunt definieert als het middelpunt van een omgeschreven rechthoek die rond Nederland wordt getekend, dan kom je iets ten zuiden van Soest uit. Daarbij gaan we dus uit van een rechthoek door de vier plaatsen die ik hiervoor bij Oosteinde noemde, en daar dan het middelpunt van.
Locatie: 52.153396, 5.2929575

Eembrugge - In plaats van een omgeschreven rechthoek kun je ook een omgeschreven cirkel rondom Nederland tekenen. Dit is een cirkel met een straal van ongeveer 170 km. Het middelpunt van die cirkel ligt iets boven Eembrugge.
Locatie: 52.228936, 5.321492

Putten - Je kunt het middelpunt ook definiëren als het zwaartepunt van het droge deel van Nederland; dat is dus het landoppervlak zonder alle waterwegen en binnenwateren. Geoloog Frank Storbeck deed dat in 1984 en kwam toen in Putten uit. Op die plek ligt nu een steen met een grote metalen ring - alsof je Nederland op dat punt op kunt tillen. De precieze plek is overigens lastig te bepalen, want die verschilt bijvoorbeeld al tussen eb en vloed. En dan hebben we ook nog wandelende Waddeneilanden, aangelegde Maasvlaktes en zo meer.
Locatie: 52.242111, 5.633167

Amersfoort - Voor geografische aanduidingen in Nederland wordt gebruikgemaakt van de coördinaten in het stelsel van de Rijksdriehoeksmeting, kortweg de Rijksdriehoekscoördinaten (of nog korter de RD-coördinaten). Het centrale punt van dit stelsel is de torenspits van de Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort.
Locatie: 52.155172, 5.387201

Zo, dat waren alle middelpunten en extremen. De volgende vraag is natuurlijk wat de kortste route is als je ze allemaal wilt bezoeken.