Van Johannes Vermeer zijn 37 schilderijen bekend en daarvan is op dit moment een groot deel te zien in het Rijksmuseum. In Nederland zijn 162 straten en pleinen naar hem genoemd. Dat zijn meer dan vier straten per schilderij. Dat doet hij dus helemaal niet slecht, straatnaamsgewijs. Ik meen dat alleen Rembrandt van Rijn en Frans Hals meer straten hebben in Nederland. Daar waar de schilderwerken van Vermeer internationaal tot de top worden gerekend, zijn de meeste van de naar hem genoemde straten echter nogal, ehhh... middle of the road.
Van die 162 straten heet het gros Johannes Vermeerstraat, Jan Vermeerstraat of gewoon Vermeerstraat. Nou vooruit tussen al die saaie straten met gewone namen zit wel één pareltje: in Schoondijke hebben ze in de schildersbuurt een Straatje van Vermeer. Dat is toch veel leuker dan nóg een Vermeerstraat. Ik heb de straten van Vermeer niet allemaal bezocht, maar ze liggen vrijwel allemaal ergens anoniem in een schilderswijk. Sta je ergens in Nederland in een Vermeerstraat? Dan zijn de straten voor Frans Hals, Meindert Hobbema, Ferdinand Bol en Gabriel Metsu nooit ver weg. Vermeer kreeg in zo'n wijk vaak gewoon een van de straten. Als er al een hoofdstraat is, is die vaak voor Rembrandt van Rijn.Zelfs in Delft - de stad waar Vermeer zijn hele leven woonde - werd slechts een onbeduidende straat naar hem genoemd. In 1911 kreeg een van de straatjes in de schildersbuurt zijn naam. De andere straten werden genoemd naar Delftse schilders zoals De Hooch, Verkolje en Van Oosterwijck. Ook Rembrandt van Rijn kreeg hier zijn eigen straat; zonder Rembrandt is een schilderswijk immers niet echt een schilderswijk. Er werd bij de aanleg al meteen geroepen dat de Vermeerstraat 'van te weinig beteekenis' was voor zo'n grote schilder, maar dat veranderde niks aan de situatie. De verering van Vermeer was ook veel minder dan nu. Met alle aandacht die Vermeer tegenwoordig trekt, zou je denken dat hij inderdaad wel een prominentere straat had verdiend in Delft. Als we met een schone lei konden beginnen, zouden we nu misschien in de oude binnenstad de Voldersgracht naar hem noemen (waar hij geboren is) of de Langendijk (waar hij zijn atelier had). Of anders wel één van de prominente wegen rondom het centrum.
Er wordt weleens gezegd dat straatnamen een goede afspiegeling geven van onze nationale geschiedenis. Maar eigenlijk geven ze vooral een afspiegeling van wat we in een bepaalde tijd belangrijk vonden, en wat niet.
Reacties