De Vondelstraat in Beek en de Vondelstraat in Beek - over dubbele plaatsnamen met dubbele straatnamen

Stel je voor: je gaat voor de eerste keer op bezoek bij vrienden in de Sint Antoniusstraat in Bergen. Je stelt het adres netjes in in je routeplanner en gaat op pad. Als je op de opgegeven bestemming bent aangekomen, ontdek je dat je voor het verkeerde huis staat. Er blijken in Nederland twee plaatsen te zijn die Bergen heten en ze hebben ook nog eens allebei een Sint Antoniusstraat: eentje in Noord-Holland en eentje in Limburg. Je bent maar 200 kilometer verwijderd van je werkelijke bestemming. Het lijkt misschien een uitzonderlijke situatie, maar er zijn tientallen van dit soort combinaties van straatnaam een plaatsnaam die dubbel voorkomen in Nederland. Ik zal ze in dit artikel allemaal noemen, want dan kun je tenminste niet klagen dat je niet gewaarschuwd bent.

Eerst even iets over die plaatsnamen. Want dat straatnamen vaker worden gebruikt is niet zo vreemd - veel plaatsen hebben wel een Kerkstraat of een Schoolstraat - maar dat er ook plaatsnamen zijn die vaker voorkomen is minder bekend. De plaatsnaam Afferden komt bijvoorbeeld voor in Gelderland en in Limburg, de naam Katwijk komt voor in Zuid-Holland en Noord-Brabant, en zowel in Gelderland als Friesland ligt een plaats die Scherpenzeel heet. En dan heb ik het over plaatsen die exact hetzelfde heten, en dus niet over combinaties zoals Alphen en Alphen aan de Rijn, of Katwijk en Katwijk aan Zee. Als je die door elkaar haalt, heb je gewoon niet goed opgelet. Andere plaatsnamen die op twee verschillende plekken voorkomen zijn Aalst, Elst, Haren, Oosterwolde, Tienhoven en Well. En het goede nieuws: in de combinaties van plaatsen die ik in deze alinea noem, liggen geen dubbele straatnamen. Dat is handig. Maar dan nu het slechte nieuws.

Dubbele plaatsnamen met dubbele straatnamen
Er zijn twaalf plaatsnamen in Nederland die vaker voorkomen en waar ook dubbele straatnamen te vinden zijn. Ik noem ze hieronder allemaal, met ook steeds de onderlinge afstand zodat je weet hoeveel kilometer je fout kunt zitten. 

• Zowel in Gelderland als in Noord-Brabant ligt een plaats die Alphen heet. De afstand tussen die twee is ongeveer 75 kilometer. Ze hebben allebei een Heuvelstraat en een Molenstraat. Er ligt trouwens ook nog een Alphen in Zuid-Holland, maar die deelt geen straatnamen met die andere twee.
• Er ligt een Beek in Limburg maar er zijn ook nog twee plaatsen met die naam in Gelderland. Drie Beken dus. De Beek in Limburg en die 130 kilometer verderop in de gemeente Berg en Dal hebben allebei een Potgieterstraat en een Vondelstraat. En de Limburgse Beek heeft net als Beek in de gemeente Montferland een Sint Martinusstraat.
• Bergen in Noord-Holland ligt 200 kilometer van de gelijknamige plaats in Limburg. Ik noemde hierboven de Sint Antoniusstraat al, maar daarnaast hebben ze ook nog de Kerkstraat, de Lindenlaan en de Raadhuisstraat dubbel.
• Geesteren in Overijssel en Geesteren in Gelderland zijn twee dorpen op 45 kilometer afstand van elkaar. Ze hebben allebei een Dorpsstraat.
• De twee Hengelo's van Overijssel en Gelderland hebben van alle dubbele plaatsnamen de meeste straatnamen hetzelfde: Asterstraat, Beekstraat, Haarweg, Heideweg, Julianalaan, Kerkstraat, Koekoekweg, Korenbloemstraat, Leliestraat, Maanstraat, Marktstraat, Meidoornstraat, Rondweg, Rozenstraat en Slangenbeek. Gelukkig liggen ze maar op 50 kilometer van elkaar.
• Het is 90 kilometer rijden van Laren in Gelderland naar Laren in Noord-Holland. Deze twee hebben drie straatnamen hetzelfde: De Kamp, Kloosterweg en Nieuweweg.
• Noordwolde ligt zowel in Friesland als in Groningen. Ze hebben - op 75 kilometer afstand van elkaar - allebei een Nieuwstraat.
• Het is 95 kilometer van Oosterhout in Gelderland naar de plaats met dezelfde naam in Noord-Brabant. Ze hebben allebei een straat die Bloemenhof heet.
• Nou wordt het weer even ingewikkeld, want Rijswijk ligt zowel in Zuid-Holland, als in Noord-Brabant, maar ook nog in Gelderland. Van de Veldweg in het Gelderse Rijswijk is het 35 kilometer naar die in het Brabantse Rijswijk. En van de Gelderse Kerkstraat is het 90 kilometer naar de Kerkstraat in Zuid-Holland.
• Velp ligt in Gelderland maar ook 50 kilometer verderop in Noord-Brabant. Beide plaatsen hebben een Kastanjelaan.
• Zevenhuizen ligt in Groningen en in Zuid-Holland. Ze hebben allebei een Molenweg. Tussen die twee ligt 220 kilometer - een recordafstand in deze categorie!
• Het is 80 kilometer van Zuidwolde in Drenthe naar de gelijknamige plaats in Groningen. Kijk uit als je in een van de twee naar school moet, want ze hebben de Schoolstraat dubbel.

Houden gemeentes er bij het vaststellen van straatnamen dan geen rekening mee dat er elders in het land een gelijknamige plaats ligt waar ze misschien al dezelfde straatnaam gebruiken? Ik vermoed dat de meeste van de straatnamen die ik hierboven genoemd heb al wat ouder zijn. Vroeger was dit helemaal geen probleem omdat men toen de wegenkaart erbij pakte om zorgvuldig de route uit te stippelen, en dan kwam je niet zo makkelijk in de verkeerde plaats uit. Maar tegenwoordig vertrouwen mensen volledig op de routeplanner en volgen ze gedachteloos de instructies. Als je dan 'Molenweg, Zevenhuizen' invoert, kun je dus zo maar op meer dan 200 kilometer van je bestemming uitkomen. Je bent gewaarschuwd.