Bilthoven is een dorp met ruim 20.000 inwoners. Zo op het eerste oog is Bilthoven een dorp als vele anderen: het heeft een winkelcentrum, een bedrijventerrein, wat sportclubs, een begraafplaats en een treinstation. Maar als je wat beter kijkt, zie je dat Bilthoven iets heel bijzonders heeft.
Dat bijzondere heeft natuurlijk iets met straatnamen te maken, anders zou ik er hier niet over schrijven. Maar zelfs de straatnamen van Bilthoven zijn op het eerste oog heel gewoon. Bilthoven heeft een schildersbuurt met een Rembrandtlaan en een Jan Steenlaan, een vogelbuurt met een Staartmeeslaan en een Lijsterlaan, een oranjebuurt met een Emmaplein en een Julianalaan, een componistenbuurt met een Mozartlaan en een Beethovenlaan en een bomenbuurt met een Lindelaan en een Eikenlaan. Zo kennen we wel meer plaatsen! Er is in Bilthoven een buurt waar straten zijn genoemd naar architecten zoals Berlage en Dudok, een jachtbuurt met namen zoals Valkenierlaan en Drift, een buurt met ruimtenamen zoals Melkweg, Plutolaan en Grote Beer, en er is een buurt met moderne straatnamen zoals Apollovlinder en Citroenvlinder. Op zich ook allemaal niet heel onderscheidend.
Wat is er dan zo bijzonder?
Bilthoven heeft in totaal ongeveer 275 straatnamen. Daarmee is het globaal vergelijkbaar met plaatsen zoals Breukelen, Baarn en Boxmeer. Maar toch heeft Bilthoven iets wat die andere plaatsen allemaal niet hebben. Of eigenlijk moet ik het anders zeggen: Bilthoven heeft iets niet wat de andere plaatsen juist wel hebben. In heel Bilthoven ligt namelijk niet één straatnaam die op '-straat' eindigt! Zo, dat is eruit. Van meer dan twee derde van alle straten van Bilthoven eindigt de naam op -laan. In totaal heeft Bilthoven bijna tweehonderd lanen. En verder hebben ze ook nog enkele wegen, pleinen, stegen, en een baan en een pad. Maar dus geen enkele straat. Ik vind dat bijzonder.
Ik vermoed dat dit bijzondere feit te maken heeft met de bijzondere geschiedenis van Bilthoven. Het dorp is ruim honderd jaar geleden ontstaan als een villawijk rondom het treinstation van De Bilt. Die villawijk groeide gestaag en het dorp dat zo ontstond werd in 1917 'Bilthoven' gedoopt. Bilthoven is dus eigenlijk gewoon een grote villawijk, en in een villawijk liggen natuurlijk -lanen in plaats van -straten.
Kennen jullie meer van dit soort bijzondere plaatsen? Ik hoor het graag!
Wat is er dan zo bijzonder?
Bilthoven heeft in totaal ongeveer 275 straatnamen. Daarmee is het globaal vergelijkbaar met plaatsen zoals Breukelen, Baarn en Boxmeer. Maar toch heeft Bilthoven iets wat die andere plaatsen allemaal niet hebben. Of eigenlijk moet ik het anders zeggen: Bilthoven heeft iets niet wat de andere plaatsen juist wel hebben. In heel Bilthoven ligt namelijk niet één straatnaam die op '-straat' eindigt! Zo, dat is eruit. Van meer dan twee derde van alle straten van Bilthoven eindigt de naam op -laan. In totaal heeft Bilthoven bijna tweehonderd lanen. En verder hebben ze ook nog enkele wegen, pleinen, stegen, en een baan en een pad. Maar dus geen enkele straat. Ik vind dat bijzonder.
Ik vermoed dat dit bijzondere feit te maken heeft met de bijzondere geschiedenis van Bilthoven. Het dorp is ruim honderd jaar geleden ontstaan als een villawijk rondom het treinstation van De Bilt. Die villawijk groeide gestaag en het dorp dat zo ontstond werd in 1917 'Bilthoven' gedoopt. Bilthoven is dus eigenlijk gewoon een grote villawijk, en in een villawijk liggen natuurlijk -lanen in plaats van -straten.
Kennen jullie meer van dit soort bijzondere plaatsen? Ik hoor het graag!
Reacties
Nergens anders in Nederland een Aardelaan, Aardestraat, Aardeplein oid te vinden.
Ook heel bijzonder.
Leuk artikel. Nooit bij stilgestaan dat we geen straat hebben in Bilthoven 😄
Nu mijn nieuwsgierigheid was gewekt door de Aardebaan vroeg ik mij af of er nog meer kosmische banen te vinden zouden zijn. En die zijn er.
Dat Franeker er een planetarium (van Eise Eisinga) op na houdt was me al bekend, maar dat dat ook in de straatnamen terug te vinden zou zijn wist ik nog niet. Het stratenplanetarium is echter niet compleet.
Naast de algemene Planetenbaan vinden we hier de banen van de Maan, Mercurius, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en Pluto. Aarde en Venus ontbreken helaas. Een gemiste kans.
Verder zijn aanwezig de banen van Ceres, Pallas en Juno, en een Komeetbaan en een Meteoorbaan.
Franeker is niet de enige plaats met kosmische banen, maar hoe dat zit mag u zelf uitzoeken :)
Ik moet je teleurstellen: op de straatnaambordjes in Bilthoven staat weliswaar 'Jan van Eijcklaan', maar volgens de officiële registratie heet de straat 'Jan van Eycklaan' met een y. Op dat punt is Bilthoven dus niet uniek. Van alle straten, lanen en wegen die in Nederland naar hem zijn genoemd, gebruikt ongeveer een derde de schrijfwijze met de ij en dus twee derde met de y.
Klopt. Oostvoorne is na Bilthoven de grootste plaats in Nederland zonder -straat. Zie ook mijn artikel over plaatsen zonder stegen, dreven of wegen.