Doorgaan naar hoofdcontent

Borrelen op het Marie Heinekenplein. Biertje?

Er zijn in Nederland nauwelijks straatnamen die naar bedrijven of merken zijn genoemd. Dat is heel begrijpelijk want zo'n straatnaam zou veel te veel verbonden zijn aan de identiteit van het bedrijf. Als een bedrijf negatief in het nieuws komt, kan dat negatieve gevolgen hebben voor het imago van een straat die naar het bedrijf is genoemd. Onlangs voerde de gemeente Bergen op Zoom dat nog als reden op toen een voorstel om straatnamen aan bedrijven te gaan 'verkopen' werd afgewezen. Daarnaast willen gemeentes de straatnamen ook niet misbruiken om reclame mee te maken. Maar sluikreclame kan natuurlijk wel...

In de Amsterdamse wijk De Pijp werd in 1993 een groot plein aangelegd. De ruimte voor het plein was vrijgekomen omdat een paar jaar eerder een deel van de Heineken-brouwerij was gesloopt. Het plein moest horecagebied worden en het lag voor de hand om het het Heinekenplein te noemen. De regels van de gemeente Amsterdam staan het echter niet toe dat straten naar bedrijven worden genoemd. En dus moest er een list verzonnen worden.

In dit deel van De Pijp zijn de straten naar Nederlandse schilders genoemd, zoals Ferdinand Bol, Frans Hals, Jacob van Campen en Gerard Dou. Men ontdekte dat Gerard Heineken - de man die in 1864 de Heineken-brouwerij had opgericht - een nicht had die ook schilderijen had gemaakt: Marie Heineken. Zij schilderde voornamelijk stillevens met bloemen die ze cadeau had gekregen of in haar eigen tuin geplukt had. Ze was dus een Nederlandse schilderes en ze was ook al geruime tijd overleden, dus daarmee was de weg vrij om netjes volgens de regels een plein in De Pijp naar haar te noemen. In 1994 werd het Marie Heinekenplein geopend; in de volksmond werd dat natuurlijk al gauw gewoon het Heinekenplein genoemd, maar de regel dat een straat niet naar een bedrijf mag worden genoemd, werd zo vakkundig omzeild.

We zijn inmiddels twintig jaar verder en het plein is toe aan een stevige opknapbeurt. Vorige week werd het ontwerp daarvoor gepresenteerd. Het plein moet veel groener worden en midden op het plein komt een grote fontein in de vorm van een ster. Het is de bedoeling dat de waterstralen groen worden verlicht. Groen met een ster... dat zijn natuurlijk duidelijke verwijzingen naar het Heineken-logo. En dat is niet zo vreemd, want de bierbrouwer betaalt flink mee aan de fontein. Het wordt dus de Heinekenfontein. Als Ajax ooit de Champions League wint, gaat men er ongetwijfeld voor zorgen dat er bier uit die fontein komt.

Maar even voor de duidelijkheid: het Heinekenplein is dus niet naar een bekend biermerk genoemd, maar naar een bekende Nederlandse schilder. Dat je dat weet.

Reacties

"(...) een nichtje had die ook schilderijen had gemaakt". Een nichtje die? Dat zul je bedoelen. Kan die taalfout even worden afgeschoten?
Dinx zei…
Ja, *dat* is inderdaad niet goed. Ik heb er 'nicht' van gemaakt in plaats van 'nichtje'.
M. zei…
Hangt er al werk van haar in het Rijksmuseum?

Populaire posts van deze blog

Wat is de echte Monopoly-stad van Nederland? En waar ligt Ons Dorp?

Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch Ă©Ă©n stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp? Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat Ă©Ă©n straat uit Monopoly: de Dorpsstraat . Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat , van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd

Wat is in Nederland de langste straat met Ă©Ă©n naam?

De Oudebildtdijk in de Friese gemeente Het Bildt wordt vaak de langste straat van Nederland genoemd. De straat loopt van Westhoek naar Oudebildtzijl en is volgens Google Maps in totaal 12,1 kilometer lang. Dat is best een eind inderdaad. Maar is het daarmee inderdaad de langste straat van Nederland? En meer specifiek: de langste straat die van begin tot eind dezelfde straatnaam heeft? Ik zal het maar meteen verklappen: dat is dus niet. Als je gaat zoeken naar 'langste straat van Nederland' kom je allerlei straatnamen tegen. Ik zag dat ergens iemand de Voorstraat in Dordrecht noemde, maar die is 'slechts' 1.200 meter en daarmee met afstand niet de langste. De Laan van Meerdervoort in Den Haag wordt ook vaak genoemd, maar die is met een lengte van 5.800 meter ook zeker niet de langste straat van Nederland. Hier en daar lijkt men dat door te hebben, want daar noemt men het specifiek de langste lĂ¡Ă¡n van Nederland. Ik vind gemakkelijke een paar straten die een stuk la

Waar ligt het geografisch middelpunt van Nederland?

Mijn zoon vroeg me waar precies het middelpunt van Nederland, want daar wil hij dan graag een keer met me naartoe. Nederland heeft aardig wat geografische middelpunten. Het is maar net hoe je definieert wat het middelpunt van een land is. Ik zet in dit verhaal een paar van die middelpunten op een rijtje - voor mijn zoon, maar natuurlijk ook voor jullie. (Voor dit verhaal kijk ik alleen naar het Europese deel van Nederland, zonder de Caribische eilanden; met die eilanden erbij ligt alles weer anders.) Uiterste punten Voordat ik een aantal middelpunten langsloop, noem ik hier eerst de geografische extremen van Nederland. Rottumerplaat - Het noordelijkst gelegen punt van Nederland ligt op Rottumerplaat. Locatie: 53.556485, 6.492520 Bad Nieuweschans - Het oostelijkste punt van Nederland ligt bij Bad Nieuweschans (Groningen). Om precies te zijn bij grenspaal 196, bij de grensovergang naar Duitsland. Locatie: 53.180299, 7.227509 Klein-Kuttingen - Het zuidelijkste punt van Nederland ligt

Wat zijn de meest populaire straatnamen van Nederland?

Pas vroeg iemand me naar welke personen in Nederland de meeste straatnamen zijn vernoemd. Mijn vermoeden werd bevestigd: dat zijn geen schilders of zeehelden, maar gewoon leden van het koningshuis. Dat bracht me tot de vraag: welke straatnamen komen eigenlijk het vaakst voor in Nederland? En hoe zit dat in andere landen? Dit is de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen: 1. Kerkstraat 2. Schoolstraat 3. Molenstraat 4. Dorpsstraat 5. Molenweg 6. Julianastraat 7. Parallelweg 8. Nieuwstraat 9. Wilhelminastraat 10. Sportlaan Deze tien worden op de voet gevolgd door Industrieweg, Beatrixstraat, Kastanjelaan, Stationsweg, Eikenlaan, Markt, Prins Bernhardstraat, Emmastraat en Beukenlaan . Wat zien we aan dit lijstje? Het zijn allemaal bijzonder traditionele straatnamen met een verwijzing naar een bekend gebouw (kerk, school, molen, station), een bestemming of functie (dorp, parallelweg, sport, industrie, markt), het koningshuis (Juliana, Wilhelmina, B