Een tijd geleden heb ik al eens uitgelegd wie de straatnamen heeft gekozen voor het Nederlandse Monopoly-spel. De Nederlandse editie van het spel was de eerste waarin straatnamen uit verschillende steden werden gebruikt. Dus vroeg ik me af: is er misschien toch één stad te vinden die al die straatnamen heeft? Dan zouden ze daar mooi hun geheel eigen editie van het spel kunnen maken. Tijdens die zoektocht diende nog een tweede vraag zich aan: waar ligt Ons Dorp?
Laten we eerst eens even kijken hoe bijzonder die straatnamen uit het Monopoly-spel eigenlijk zijn. In de top-10 met straatnamen die in het Nederland het meest voorkomen, staat één straat uit Monopoly: de Dorpsstraat. Die komt in Nederland 315 keer voor, van Aalsmeer tot Zwolle. De Brink komt 67 keer voor, van Almelo tot Zuidwolde. Op 43 plaatsen ligt een Steenstraat, van Alphen aan den Rijn tot in Zwolle. Dan komen we bij een bijzonder geval: de Houtstraat komt 32 keer voor in Nederland (van Almere tot Wolvega), maar vreemd genoeg niet in Haarlem waar die volgens het Monopoly-spel ligt (In Haarlem hebben ze dan weer wel een Grote Houtstraat, een Kleine Houtstraat en een Korte Houtstraat). Vervolgens staan op de lijst de Kalverstraat (komt in Nederland 30 keer voor), Plein (27 keer), Grote Markt (of Groote Markt, in totaal 19 keer), Hofplein (17 keer), Spui (15 keer), Ketelstraat (9 keer), Zijlweg (9 keer), Herestraat (of Heerestraat, in totaal 7 keer), Leidsestraat (3 keer) en Blaak (2 keer). Vreeburg komt ook 2 keer voor. Volgens het Monopoly-spel ligt die straat in Utrecht, maar daar hebben ze alleen Vredenburg; de straatnaam Vreeburg komt officieel alleen voor in Oosterhout en Rosmalen. En dan is er nog een rijtje namen die in Nederland maar één keer voorkomen: A-Kerkhof (officieel trouwens geschreven als Akerkhof), Barteljorisstraat, Biltstraat, Coolsingel, Lange Poten, Neude en Velperplein.
Uit het feit dat zo veel straatnamen alleen voorkomen in de stad waarin ze ook volgens het Monopoly-spel liggen, kun je concluderen dat er waarschijnlijk niet één stad is waar ze alle Monopoly-straatnamen hebben. En dat is inderdaad het geval. Sterker nog: er zijn maar weinig plaatsen waar ze meer dan vier straatnamen uit het spel hebben. De steden uit het spel hebben een kleine voorsprong omdat die sowieso al twee of drie straatnamen hebben die ook in het spel voorkomen. Amsterdam komt zo op vijf straatnamen uit het spel; daar hebben ze niet alleen de Kalverstraat en de Leidsestraat, maar ook nog een Ketelstraat, een Spui en - heel verrassend voor zo'n grote stad - een Brink. Den Haag komt ook tot vijf, met behalve Lange Poten, Plein en Spui ook nog een Grote Markt en een Ketelstraat. Rotterdam komt tot vijf, met naast Hofplein, Coolsingel en Blaak ook nog een Brink en een Houtstraat. De stad Utrecht komt met Biltstraat, Neude, Kalverstraat, Steenstraat en Zijlweg ook tot vijf, en als we Vredenburg als Vreeburg meetellen zelfs tot zes.
Van de steden die niet voorkomen in het spel is Zwolle de topper met zes straatnamen: Brink, Dorpsstraat, Steenstraat, Grote Markt, Spui en Kalverstraat. Zes uit tweeëntwintig, dat zou toch beter moeten kunnen. Almere had makkelijk de enige echte Monopoly-stad van Nederland kunnen worden, want daar zijn alle straatnamen pas verzonnen ná de introductie van het spel. Daar hadden ze dus eenvoudig alle namen uit het spel een plekje kunnen geven, maar ze komen toch maar tot vier: Brink, Grote Markt, Houtstraat en Plein. Een gemiste kans op een monopolie...
'Ons Dorp' is de enige plaatsnaam uit het spel die niet in het echt voorkomt. Misschien dat men het niet aandurfde om één echte stad als de goedkoopste aan te wijzen, of wellicht dat ze naast de zeven steden 'de rest van Nederland' ook een plekje wilden geven. Veel mensen vragen zich af naar welk voorbeeld Ons Dorp geschapen is. Dat is helaas niet bekend, maar ik weet wel in welke plaatsen de combinatie van een Brink en een Dorpsstraat voorkomt. Dat is in Amstelveen, Bathmen, De Koog, Den Ham, Hijken, Muiderberg, Noordwijkerhout, Onstwedde, Someren, Tynaarlo en Vledder. En zoals ik hierboven al vertelde, hebben ze in Zwolle ook een Brink en een Dorpsstraat.
Zwolle staat met zes straatnamen uit het spel bovenaan de ranglijst. Ze hebben er bovendien een Brink én een Dorpsstraat. Ik roep Zwolle daarom uit tot de Monopoly-stad van Nederland!
Uit het feit dat zo veel straatnamen alleen voorkomen in de stad waarin ze ook volgens het Monopoly-spel liggen, kun je concluderen dat er waarschijnlijk niet één stad is waar ze alle Monopoly-straatnamen hebben. En dat is inderdaad het geval. Sterker nog: er zijn maar weinig plaatsen waar ze meer dan vier straatnamen uit het spel hebben. De steden uit het spel hebben een kleine voorsprong omdat die sowieso al twee of drie straatnamen hebben die ook in het spel voorkomen. Amsterdam komt zo op vijf straatnamen uit het spel; daar hebben ze niet alleen de Kalverstraat en de Leidsestraat, maar ook nog een Ketelstraat, een Spui en - heel verrassend voor zo'n grote stad - een Brink. Den Haag komt ook tot vijf, met behalve Lange Poten, Plein en Spui ook nog een Grote Markt en een Ketelstraat. Rotterdam komt tot vijf, met naast Hofplein, Coolsingel en Blaak ook nog een Brink en een Houtstraat. De stad Utrecht komt met Biltstraat, Neude, Kalverstraat, Steenstraat en Zijlweg ook tot vijf, en als we Vredenburg als Vreeburg meetellen zelfs tot zes.
Van de steden die niet voorkomen in het spel is Zwolle de topper met zes straatnamen: Brink, Dorpsstraat, Steenstraat, Grote Markt, Spui en Kalverstraat. Zes uit tweeëntwintig, dat zou toch beter moeten kunnen. Almere had makkelijk de enige echte Monopoly-stad van Nederland kunnen worden, want daar zijn alle straatnamen pas verzonnen ná de introductie van het spel. Daar hadden ze dus eenvoudig alle namen uit het spel een plekje kunnen geven, maar ze komen toch maar tot vier: Brink, Grote Markt, Houtstraat en Plein. Een gemiste kans op een monopolie...
'Ons Dorp' is de enige plaatsnaam uit het spel die niet in het echt voorkomt. Misschien dat men het niet aandurfde om één echte stad als de goedkoopste aan te wijzen, of wellicht dat ze naast de zeven steden 'de rest van Nederland' ook een plekje wilden geven. Veel mensen vragen zich af naar welk voorbeeld Ons Dorp geschapen is. Dat is helaas niet bekend, maar ik weet wel in welke plaatsen de combinatie van een Brink en een Dorpsstraat voorkomt. Dat is in Amstelveen, Bathmen, De Koog, Den Ham, Hijken, Muiderberg, Noordwijkerhout, Onstwedde, Someren, Tynaarlo en Vledder. En zoals ik hierboven al vertelde, hebben ze in Zwolle ook een Brink en een Dorpsstraat.
Zwolle staat met zes straatnamen uit het spel bovenaan de ranglijst. Ze hebben er bovendien een Brink én een Dorpsstraat. Ik roep Zwolle daarom uit tot de Monopoly-stad van Nederland!
Reacties
In de vooroorlogse Amsterdamse Joodse buurt werd de Weesperstraat bijvoorbeeld "Weespergas" genoemd.
De Joden uit die tijd zijn verdwenen en dus ook de aanduiding "gas"...
Jet Stapel uit Limmen
Dat klopt, alleen heet de straat in Castricum 'De Brink' en dat is dus net anders dan in het Monopoly-spel.
'Ons Dorp' is in Arnhem ontstaan door een inzamelingsactie van de Nederlandse bevolking.
Ik denk dat met Ons Dorp gewoon een doorsnee dorp wordt bedoeld met algemeen voorkomende straatnamen.
"Ons" heeft m.i. betrekking op de spelers van het spel zelf, dus het dorp van het gezin of de vrienden die het spel spelen.
Voor de stations: mooiste zijn natuurlijk Groningen Noord, Hengelo Oost, Vlaardingen West. Zuid gaat een beetje mis, zuidelijk dan Dordrecht Zuid is er niks. Misschien een petitie starten om Maastricht Randwyck in Maastricht Zuid te hernoemen? Station Maastricht Noord bestaat sinds enkele jaren al, dus zou prima passen.