En ineens was er deze week flinke ophef over de onderschriften op enkele straatnaamborden in Eindhoven. Het nieuws haalde de internationale pers en binnen de kortste keren werden er vragen gesteld aan de minister Plasterk van Binnenlandse Zaken over "het anti-Israëlbeleid van de gemeente Eindhoven". Wat was er nou precies aan de hand?
Het begon allemaal met een persbericht van Likoed Nederland op 30 mei 2014. Likoed Nederland is een vereniging die streeft naar vrede voor Israël en de bescherming van Joodse rechten in het algemeen. De titel van het persbericht zette al meteen de toon: "De gemeente Eindhoven veegt Israël van de kaart". Het persbericht vertelt over de recente schietpartij bij het Joods Museum, plaatst dat in de bredere context van "de continue haatcampagne tegen Israël" en geeft dan de onderschriften op de straatnaamborden in de Eindhoven als voorbeeld van "waartoe dit kan leiden". Daar liggen een aantal straten met namen zoals Nazarethlaan en Tiberiaspad. Hoewel die steden in Israël liggen, staat in het onderschrift op de borden 'stad in Palestina'. Ik citeer uit het laatste stuk van het persbericht: "Wat wil de Gemeente Eindhoven hiermee zeggen? Dat Tiberias, waar overwegend Joden wonen, eigenlijk door de radicaal-islamitische terreurorganisatie Hamas zou moeten worden bestuurd? De gemeente Eindhoven liegt en bedrijft zo politiek. Politiek met een hele rare smaak."
De gemeente Eindhoven reageerde nuchter op deze ferme beschuldigingen. De straatnamen in deze buurt
zijn al bijna vijftig jaar oud en volgens de gemeente geïnspireerd op de oude Tempelstraat, die tegenwoordig Tempellaan heet. Al in 1967 stelde de Eindhovense commissie voor straatnaamgeving voor om de straten in de buurt namen te geven die ontleend zijn aan de bijbel. De onderschriften 'stad in Palestina' en 'berg in Palestina' verwijzen dus helemaal niet naar het huidige Palestina, maar naar het Bijbelse Palestina uit het begin van onze jaartelling. "Het is geen referentie naar actuele politieke kwesties", aldus de gemeente. Gelukkig maar. Maar het is natuurlijk wel verwarrend.
In het document Straatnamen in de gemeente Eindhoven 1920-2014 van Jan Spoorenberg staat beschreven hoe de commissie voor straatnaamgeving te werk ging. "Mogelijk geïnspireerd door de nabije Tempelstraat besloot de commissie tot geografische namen uit het oude Palestina. Blijkbaar leefde het idee dat een groot aantal namen nodig was, want commissielid J. Renders schakelde zijn kennis P.J. Meertens in, die in Amsterdam directeur was van de Bureaus voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, het huidige Meertens Instituut. Een van diens medewerkers stelde een lijst van vier pagina’s op met namen die tot ver buiten het Heilig Land reikten." En zo kwam men in 1967 tot het volgende rijtje straatnamen: Bethaniëlaan, Bethelstraat, Bethlehemlaan, Gibeonstraat, Hebronstraat, Jericholaan, Jerusalemlaan, Judealaan, Nazarethlaan, Nebostraat, Samarialaan, Sichemstraat, Sionstraat, Taborstraat en Tiberiaspad.
Wilde Eindhoven werkelijk een politiek statement maken met deze straatnamen en onderschriften? Nee, dat geloof ik niet. Is het verstandig om de onderschriften op de borden aan te passen? Ja, dat lijkt me wel.
Voor een uitgebreide beschouwing op dit onderwerp verwijs ik je naar het artikel Een stad in Palestina van historicus Jan Dirk Snel.
De gemeente Eindhoven reageerde nuchter op deze ferme beschuldigingen. De straatnamen in deze buurt
zijn al bijna vijftig jaar oud en volgens de gemeente geïnspireerd op de oude Tempelstraat, die tegenwoordig Tempellaan heet. Al in 1967 stelde de Eindhovense commissie voor straatnaamgeving voor om de straten in de buurt namen te geven die ontleend zijn aan de bijbel. De onderschriften 'stad in Palestina' en 'berg in Palestina' verwijzen dus helemaal niet naar het huidige Palestina, maar naar het Bijbelse Palestina uit het begin van onze jaartelling. "Het is geen referentie naar actuele politieke kwesties", aldus de gemeente. Gelukkig maar. Maar het is natuurlijk wel verwarrend.
In het document Straatnamen in de gemeente Eindhoven 1920-2014 van Jan Spoorenberg staat beschreven hoe de commissie voor straatnaamgeving te werk ging. "Mogelijk geïnspireerd door de nabije Tempelstraat besloot de commissie tot geografische namen uit het oude Palestina. Blijkbaar leefde het idee dat een groot aantal namen nodig was, want commissielid J. Renders schakelde zijn kennis P.J. Meertens in, die in Amsterdam directeur was van de Bureaus voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, het huidige Meertens Instituut. Een van diens medewerkers stelde een lijst van vier pagina’s op met namen die tot ver buiten het Heilig Land reikten." En zo kwam men in 1967 tot het volgende rijtje straatnamen: Bethaniëlaan, Bethelstraat, Bethlehemlaan, Gibeonstraat, Hebronstraat, Jericholaan, Jerusalemlaan, Judealaan, Nazarethlaan, Nebostraat, Samarialaan, Sichemstraat, Sionstraat, Taborstraat en Tiberiaspad.
Wilde Eindhoven werkelijk een politiek statement maken met deze straatnamen en onderschriften? Nee, dat geloof ik niet. Is het verstandig om de onderschriften op de borden aan te passen? Ja, dat lijkt me wel.
Voor een uitgebreide beschouwing op dit onderwerp verwijs ik je naar het artikel Een stad in Palestina van historicus Jan Dirk Snel.
Reacties