Op 1 januari viel de hoofdprijs van de Postcodeloterij op de postcode van het Zeeuwse dorp Vrouwenpolder. Omdat alle adressen in Vrouwenpolder dezelfde vier postcodecijfers gebruiken, werd de hoofdprijs deze keer verdeeld over alle meespelende inwoners uit het hele dorp. Dat was voor het eerst, want tot nu toe ging de hoofdprijs altijd naar een buurt of wijk. De helft van de hoofdprijs van 42,9 miljoen euro ging naar negen huishoudens in de Koningin Beatrixlaan. Dat is een mooie manier om het jaar af te sluiten waarin Beatrix aftrad al koningin.
Als het hele dorp één postcode heeft, dan hebben ze zeker ook niet veel verschillende straatnamen? Nou, dat valt eigenlijk wel mee. De 1100 inwoners van het dorp wonen verspreid over iets meer dan veertig straatnamen. Ruim de helft van die straatnamen ligt in het dorp zelf, er liggen er nog een stuk of tien in het vakantiepark Breezand en de rest ligt in het buitengebied met boerderijen en campings. Voor de geschiedenis van Vrouwenpolder moeten we zevenhonderd jaar terug in de tijd.
Ergens rond 1300 ontstond er door de drooglegging van de schorren een polder die 'Nieuwpolder' of gewoon 'Polder' genoemd werd. In 1314 werd er een kapel gesticht en tien jaar later werd dat een parochiekerk. De kerk kwam in 1340 op wonderbaarlijke wijze in het bezit van een schilderij van Maria, waardoor het uitgroeide tot een bedevaartsoord. Pelgrims kwamen van heinde en verre om het schilderij van 'Onze Lieve Vrouwe' te zien. Naar deze 'Vrouwe van de Polder' is het dorp ook genoemd. Na de inpoldering ontstond de eerste (lint)bebouwing op de dijk langs de polder; dat werd natuurlijk de Dorpsdijk. Later ontstond er ook bebouwing langs de Schoolstraat, waar ongetwijfeld een school stond. Ten noorden van de Dorpsdijk ligt nog een dijk: de Noorddijk. Allemaal heel logisch.
Pelgrims en het koningshuis
In veel van de straatnamen in het oude dorp zie je de geschiedenis terug van de pelgrims, de oude kerk en het klooster dat er ooit stond: de Pelgrimstraat, de Palsterstraat (palster is een oud woord voor een pelgrimsstaf), de Kloosterstraat, de Monnikendijk en het Regulierenpad. Vreemd genoeg is er in Vrouwenpolder geen Kerkstraat te vinden, terwijl dat toch de populairste straatnaam van het land is. Zoals veel steden en dorpen heeft Vrouwenpolder ook een buurt waar de straten zijn genoemd naar leden van het koninklijk huis. Ze hebben niet alleen een Koningin Beatrixlaan - waar dankzij de Postcodeloterij nu enkele miljonairs wonen - maar ook een Koningin Julianalaan, een Koningin Wilhelminalaan en een Koningin Emmaweg. Al onze koninginnen van de afgelopen honderd jaar zijn er dus vernoemd. Onze huidige koning heeft er ook een eigen straat: de Prins Willem-Alexanderlaan. Hij krijgt daar gezelschap van de Prins Bernhardlaan en de Prins Clauslaan. Het is duidelijk: in Vrouwenpolder worden de vrouwen herinnerd als koningin en de mannen als prins.
Een vakantiepark, een fort en een rijke buurt
In het gebied rondom Vrouwenpolder liggen nog een paar straten met namen met een bijzonder verhaal.
Ergens rond 1300 ontstond er door de drooglegging van de schorren een polder die 'Nieuwpolder' of gewoon 'Polder' genoemd werd. In 1314 werd er een kapel gesticht en tien jaar later werd dat een parochiekerk. De kerk kwam in 1340 op wonderbaarlijke wijze in het bezit van een schilderij van Maria, waardoor het uitgroeide tot een bedevaartsoord. Pelgrims kwamen van heinde en verre om het schilderij van 'Onze Lieve Vrouwe' te zien. Naar deze 'Vrouwe van de Polder' is het dorp ook genoemd. Na de inpoldering ontstond de eerste (lint)bebouwing op de dijk langs de polder; dat werd natuurlijk de Dorpsdijk. Later ontstond er ook bebouwing langs de Schoolstraat, waar ongetwijfeld een school stond. Ten noorden van de Dorpsdijk ligt nog een dijk: de Noorddijk. Allemaal heel logisch.
Pelgrims en het koningshuis
In veel van de straatnamen in het oude dorp zie je de geschiedenis terug van de pelgrims, de oude kerk en het klooster dat er ooit stond: de Pelgrimstraat, de Palsterstraat (palster is een oud woord voor een pelgrimsstaf), de Kloosterstraat, de Monnikendijk en het Regulierenpad. Vreemd genoeg is er in Vrouwenpolder geen Kerkstraat te vinden, terwijl dat toch de populairste straatnaam van het land is. Zoals veel steden en dorpen heeft Vrouwenpolder ook een buurt waar de straten zijn genoemd naar leden van het koninklijk huis. Ze hebben niet alleen een Koningin Beatrixlaan - waar dankzij de Postcodeloterij nu enkele miljonairs wonen - maar ook een Koningin Julianalaan, een Koningin Wilhelminalaan en een Koningin Emmaweg. Al onze koninginnen van de afgelopen honderd jaar zijn er dus vernoemd. Onze huidige koning heeft er ook een eigen straat: de Prins Willem-Alexanderlaan. Hij krijgt daar gezelschap van de Prins Bernhardlaan en de Prins Clauslaan. Het is duidelijk: in Vrouwenpolder worden de vrouwen herinnerd als koningin en de mannen als prins.
Een vakantiepark, een fort en een rijke buurt
In het gebied rondom Vrouwenpolder liggen nog een paar straten met namen met een bijzonder verhaal.
- Vanuit het dorp loopt een weg naar het noorden richting vakantiepark Breezand en het strand. Dat is de Fort den Haakweg, genoemd naar Fort den Haak. Dat fort werd aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog gebouwd om het Veerse Gat te verdedigen. Het fort werd in 1809 door de Engelsen verwoest. Er is weinig meer van over, maar je kunt nog wel zien waar het heeft gelegen.
- In het vakantiepark Breezand verwijzen bijna alle straatnamen (zoals de Vuurbakenstraat, Het Veerse Bree, het Brouwershoofd en de Schorrestraat) naar de ligging aan zee. Een mooie uitzondering is de Hopman de Rijklaan. Deze laan is genoemd naar Jacob Simonsz. de Rijk, een watergeus, held uit de Tachtigjarige oorlog en door Willem van Oranje benoemd tot admiraal van Veere. Er zijn ook straten naar hem genoemd in Amsterdam (in het Geuzenkwartier) en Utrecht.
- Ten zuiden van het dorp aan de overkant van de Vrouwenpolderseweg ligt de Snouck Hurgronjeweg. Snouck Hurgronje is de naam van een eeuwenoud geslacht. De Snouck Hurgronjes vervulden vanaf de zeventiende eeuw een aantal belangrijke functies in Zeeland, en het schijnt dat een ervan hier ooit een polder heeft laten bedijken.Er zijn in Nederland ook straten naar Snouck Hurgronjes genoemd in Leiden, Rijswijk, Hardenberg en Amsterdam.
- Dwars op de Snouck Hurgronjeweg staat de Rijkebuurtweg, waar freule Snouck Hurgronje ooit boerderij De Eendracht stichtte. Een freule met een dubbele naam... als er meer van dat soort mensen aan deze weg woonden, dan is ook meteen duidelijk waarom men dat de Rijkebuurtweg ging noemen. Varianten op deze straatnaam komen ook voor in Bergen op Zoom, Oude Vossemeer en Stavenisse. De Rijkebuurtweg - dat zou trouwens ook een toepasselijke naam zijn voor een weg waar de inwoners dankzij een loterij miljonair zijn geworden!
Reacties