In 2013 is het precies 150 jaar geleden dat de Nederlandse schrijver Louis Couperus werd geboren. Daarom is het jaar ook uitgeroepen tot Couperus-jaar. Het is volgepland met allerlei activiteiten. Normaal zou je bij zo'n jubileum ook kijken of het mogelijk is om ergens een straat naar de jubilaris genoemd te krijgen, maar dat is bij Couperus niet nodig...
Louis Couperus werd in 1863 geboren in Den Haag. Zijn verre voorvaderen heetten nog gewoon 'Kuiper', maar aan het begin van de 17e eeuw werd de familienaam heel chique verlatijnst tot 'Couperus'. Louis Couperus staat met zes werken in de Canon van de Nederlandse letterkunde: Eline Vere (uit 1889), De stille kracht (1900), De boeken der kleine zielen (1901), De berg van licht (1906), Van oude menschen, de dingen die voorbijgaan (1906) en Iskander (1920). Couperus en Willem Elsschot zijn de enige schrijvers die er zes keer in staan. Ter vergelijking: P.C. Hooft en Simon Vestdijk staan er vijf keer in, Nescio, Nijhoff, Hermans en Vondel vier keer, en Claus, Mulisch, Reve en Slauerhoff drie keer. Je kunt dus wel stellen dat hij een van de belangrijkste Nederlandse schrijvers was.
Couperus en zijn straatnamen
Van zo'n groot schrijver mag je verwachten dat er wel her en der in het land straten naar zijn genoemd. En inderdaad: hij heeft in Nederland bijna vijftig straatnamen. Van de Louis Couperusstraat in Alkmaar tot de Couperusstraat in Zuidbroek, van de Couperusweg in Almere tot de Louis Couperusstraat in Zevenaar, van de Louis Couperussingel in Amstelveen tot de Couperussingel in Zevenhuizen en van de Couperusstraat in Arnhem tot de Louis Couperushove in Zoetermeer. Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht... ze hebben allemaal een straat naar Couperus genoemd. In Den Haag mocht die natuurlijk ook niet ontbreken, want dat is zijn geboortestad; het Haagse Louis Couperusplein ligt niet ver van zijn geboortehuis.
Maar een schrijver zoals Couperus verdient nog meer eer: er zijn ook straatnamen genoemd naar zijn romanfiguren! In plaatsen zoals Amstelveen, Gouda, Hoogvliet en Zaandam zijn in hele wijken de straten genoemd naar beroemde figuren uit de Nederlandse literatuur. Daar zijn altijd wel straten genoemd naar Max Havelaar (uit de gelijknamige roman van Multatuli), Jan Wandelaar (uit Hollands Glorie, van Jan de Hartog), Sara Burgerhart (uit De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart, door Betje Wolff en Aagje Deken), Ferdinand Huyck (uit De Lotgevallen van Ferdinand Huyck, van Jacob van Lennep) en Joachim Stiller (uit De komst van Joachim Stiller, van Hubert Lampo). En Eline Vere ontbreekt gelukkig niet in dat rijtje. In Oosterhout gaan ze nog wat verder: daar hebben ze niet alleen een Eline Verelaan, maar ook een Leonie van Oudyckstraat. Die straat is natuurlijk genoemd naar de hoofdpersoon uit De stille kracht.
Spaar ze allemaal
Amersfoort spant de kroon in deze Couperus-verering. In een deel van de wijk Schothorst zijn de straten genoemd naar personages uit de Nederlandse literatuur. Het lijkt wel of Couperus daar een eigen buurtje heeft gekregen, want in de noordwesthoek liggen niet alleen de Eline Verestraat en het Van Oudijckerf, maar ook nog de Elly Takmastraat en het Iskanderpad. Daarmee zijn niet alleen de personages Eline Vere en Leonie van Oudijck vernoemd (zoals in Oosterhout), maar ook nog Otto van Oudijck, Elly Takma (uit Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan...) en Iskander (de bijnaam van Alexander de Grote, waar Couperus zijn roman naar noemde). Jammer dat ze niet ook nog een plekje hebben gevonden voor straatnamen voor Henri van der Welcke en zijn vrouw Constance, of voor keizer Heliogabalus. Dat had er nog mooi bij gepast.
Het zou natuurlijk mooi zijn als ze in dit jubileumjaar in zijn geboortestad Den Haag zouden besluiten om een hele Couperuswijk te plannen, maar dat zal er wel niet van komen. Jammer, want daar hadden we genoeg mooie straatnamen voor kunnen bedenken. Tot die tijd moet je je in Den Haag beperken tot een wandeling langs de straten waar Couperus gewoond heeft. Die wandeling voert je - in chronologische volgorde - van de Mauritskade (waar hij geboren is), via de Nassaukade, het Nassauplein, de Surinamestraat, de Jacob van der Doesstraat naar de Hoge Wal. Echte fans lopen halverwege naar de Roeltjesweg te Hilversum, want dat uitstapje maakte Couperus ook. En de wandeling eindigt in de Arnhemse Straatweg in De Steeg, waar Couperus in 1923 overleed.
Couperus en zijn straatnamen
Van zo'n groot schrijver mag je verwachten dat er wel her en der in het land straten naar zijn genoemd. En inderdaad: hij heeft in Nederland bijna vijftig straatnamen. Van de Louis Couperusstraat in Alkmaar tot de Couperusstraat in Zuidbroek, van de Couperusweg in Almere tot de Louis Couperusstraat in Zevenaar, van de Louis Couperussingel in Amstelveen tot de Couperussingel in Zevenhuizen en van de Couperusstraat in Arnhem tot de Louis Couperushove in Zoetermeer. Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht... ze hebben allemaal een straat naar Couperus genoemd. In Den Haag mocht die natuurlijk ook niet ontbreken, want dat is zijn geboortestad; het Haagse Louis Couperusplein ligt niet ver van zijn geboortehuis.
Maar een schrijver zoals Couperus verdient nog meer eer: er zijn ook straatnamen genoemd naar zijn romanfiguren! In plaatsen zoals Amstelveen, Gouda, Hoogvliet en Zaandam zijn in hele wijken de straten genoemd naar beroemde figuren uit de Nederlandse literatuur. Daar zijn altijd wel straten genoemd naar Max Havelaar (uit de gelijknamige roman van Multatuli), Jan Wandelaar (uit Hollands Glorie, van Jan de Hartog), Sara Burgerhart (uit De Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart, door Betje Wolff en Aagje Deken), Ferdinand Huyck (uit De Lotgevallen van Ferdinand Huyck, van Jacob van Lennep) en Joachim Stiller (uit De komst van Joachim Stiller, van Hubert Lampo). En Eline Vere ontbreekt gelukkig niet in dat rijtje. In Oosterhout gaan ze nog wat verder: daar hebben ze niet alleen een Eline Verelaan, maar ook een Leonie van Oudyckstraat. Die straat is natuurlijk genoemd naar de hoofdpersoon uit De stille kracht.
Spaar ze allemaal
Amersfoort spant de kroon in deze Couperus-verering. In een deel van de wijk Schothorst zijn de straten genoemd naar personages uit de Nederlandse literatuur. Het lijkt wel of Couperus daar een eigen buurtje heeft gekregen, want in de noordwesthoek liggen niet alleen de Eline Verestraat en het Van Oudijckerf, maar ook nog de Elly Takmastraat en het Iskanderpad. Daarmee zijn niet alleen de personages Eline Vere en Leonie van Oudijck vernoemd (zoals in Oosterhout), maar ook nog Otto van Oudijck, Elly Takma (uit Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan...) en Iskander (de bijnaam van Alexander de Grote, waar Couperus zijn roman naar noemde). Jammer dat ze niet ook nog een plekje hebben gevonden voor straatnamen voor Henri van der Welcke en zijn vrouw Constance, of voor keizer Heliogabalus. Dat had er nog mooi bij gepast.
Het zou natuurlijk mooi zijn als ze in dit jubileumjaar in zijn geboortestad Den Haag zouden besluiten om een hele Couperuswijk te plannen, maar dat zal er wel niet van komen. Jammer, want daar hadden we genoeg mooie straatnamen voor kunnen bedenken. Tot die tijd moet je je in Den Haag beperken tot een wandeling langs de straten waar Couperus gewoond heeft. Die wandeling voert je - in chronologische volgorde - van de Mauritskade (waar hij geboren is), via de Nassaukade, het Nassauplein, de Surinamestraat, de Jacob van der Doesstraat naar de Hoge Wal. Echte fans lopen halverwege naar de Roeltjesweg te Hilversum, want dat uitstapje maakte Couperus ook. En de wandeling eindigt in de Arnhemse Straatweg in De Steeg, waar Couperus in 1923 overleed.
Reacties
http://mattdings.blogspot.nl/2012/05/eeuwige-roem-op-het-naatjepedpaadje.html