Ik fietste onlangs in Parijs door de Rue Pierre et Marie Curie. Even later zat ik op een terras aan het Place Sartre-Beauvoir aan een kop koffie. Twee straatnamen die allebei naar twee personen zijn genoemd. De ene naar de wetenschappers Pierre en Marie Curie en de andere naar de schrijvers Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir. Het schijnt dat die twee ook vaak een drankje dronken op dat plein. En terwijl ik genoot van de heerlijke koffie vroeg ik me af: hebben we in Nederland ook straatnamen die naar twee personen zijn genoemd?
Voor de duidelijkheid: het gaat me echt om straatnamen waar zichtbaar twee persoonsnamen in voorkomen. Ik schreef hier bijvoorbeeld al eens over de Mesdaglaan in Rotterdam die genoemd is naar Hendrik Mesdag én naar zijn broer Taco Mesdag, maar die twee namen zie je in de straatnaam niet terug. We hebben in Nederland ook wel een Echtpaar Curiedreef (in Maassluis) waarmee in één klap zowel Pierre en Marie vernoemd zijn, maar ook hier zie je de twee persoonsnamen niet terug. En we moeten streng zijn.
Ik durfde ook wel streng te zijn, want ik wist in Nederland al meteen één straat die aan de criteria voldoet. Ik woonde in Utrecht ooit in de buurt van het Wolff en Dekenplein. Die straat is genoemd naar het onafscheidelijke schrijversduo Aagje Wolff en Betje Deken. Ik ontdekte dat ze in Driehuis ook een Wolff en Dekenlaan hebben en in Beverwijk een Wolff en Dekenstraat. Er zijn ook aardig wat straten die alleen naar Aagje Wolff of naar Betje Deken zijn genoemd, maar dan ligt de bijbehorende straat van de ander nooit ver weg. Er zijn ook een aantal straten genoemd naar duo's uit (strip)boeken. Het populairst zijn Jip en Janneke, met straten in Gorinchem, Kapelle en Wageningen. Ot en Sien hebben een pad in Huissen. En de stripfiguren Brommy en Tommy hebben een straat in de stripbuurt in Almere.
In Amsterdam vond ik vijf straatnamen die naar twee personen zijn genoemd. De Colnot en Poonshof, de Boas en Judelshof en de Stoel en Spreehof liggen dicht bij elkaar in de buurt. Guustaaf Colnot en Salomon Poonshof waren exploitant van de Plantage Schouwburg, net als Teunis Spoel en Marius Spree. Israël Boas en Nathan Judas waren directeur van de Salon des Variétés in de Amstelstraat. In Amsterdam-Noord ligt de Gebroeders A. en B. Wolfswinkelweg, genoemd naar twee verzetshelden die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. In het centrum van Amsterdam ligt nog de Mozes en Aäronstraat. Mozes en Aäron zijn Bijbelse broers. De straat loopt heel toepasselijk tussen het voormalige stadhuis (Mozes staat voor het wereldlijk gezag) en de Nieuwe Kerk (Aäron staat voor het kerkelijk gezag). Er ligt trouwens ook nog een Moses en Aäronlaan in Heilig Landstichting.
Personen die met zijn tweeën een fabriek hebben opgericht, hebben ook een goede kans om samen een straatnaam te krijgen. Daar hebben ze in Eindhoven bijvoorbeeld het Mignot en de Blockplein (De zwagers Adolphus Mignot en Anthonius de Block richtten er in 1858 een tabaksfabriek op), de Backer en Ruebweg in Breda (Mr. J.G. Rueb en Jhr. F. Backer gaven jarenlang leiding aan de Machinefabriek Breda), het Janssen & Fritsenplein in Helmond (een meubelmaker en een klokkengieter begonnen ene bedrijf dat nu wereldwijd gymnastiektoestellen levert) en het Goulmy en Baarplein in 's-Hertogenbosch (Eugène Goulmy en Rudolf Baar waren de oprichters van Willem II-sigarenfabriek). Straatnaamdeling door ondernemende koppels, dat lijkt vooral populair in Noord-Brabant.
Noem nog eens een beroemd koppel? Precies: Willem en Maria, bij sommigen beter bekend als William en Mary. Zij werden in 1689 koning en koningin van Engeland. Naar hen zijn de Willem en Marialaan in Gouda en het Willem- en Maryplein in Hellevoetsluis genoemd. Wat hebben we verder nog voor straatnamen met dubbele namen?
Maar ook zonder Beek en Royen, Heining en Dam, Mars en Wijth, en Van Inn en Kniphuizen hebben we nog steeds behoorlijk wat koppels waar in Nederland straatnamen naar genoemd zijn. Ik weet niet eens of de verzameling hierboven wel compleet is. Als je er ergens nog eentje weet, dan hoor ik dat natuurlijk graag.
Voor de duidelijkheid: het gaat me echt om straatnamen waar zichtbaar twee persoonsnamen in voorkomen. Ik schreef hier bijvoorbeeld al eens over de Mesdaglaan in Rotterdam die genoemd is naar Hendrik Mesdag én naar zijn broer Taco Mesdag, maar die twee namen zie je in de straatnaam niet terug. We hebben in Nederland ook wel een Echtpaar Curiedreef (in Maassluis) waarmee in één klap zowel Pierre en Marie vernoemd zijn, maar ook hier zie je de twee persoonsnamen niet terug. En we moeten streng zijn.
Ik durfde ook wel streng te zijn, want ik wist in Nederland al meteen één straat die aan de criteria voldoet. Ik woonde in Utrecht ooit in de buurt van het Wolff en Dekenplein. Die straat is genoemd naar het onafscheidelijke schrijversduo Aagje Wolff en Betje Deken. Ik ontdekte dat ze in Driehuis ook een Wolff en Dekenlaan hebben en in Beverwijk een Wolff en Dekenstraat. Er zijn ook aardig wat straten die alleen naar Aagje Wolff of naar Betje Deken zijn genoemd, maar dan ligt de bijbehorende straat van de ander nooit ver weg. Er zijn ook een aantal straten genoemd naar duo's uit (strip)boeken. Het populairst zijn Jip en Janneke, met straten in Gorinchem, Kapelle en Wageningen. Ot en Sien hebben een pad in Huissen. En de stripfiguren Brommy en Tommy hebben een straat in de stripbuurt in Almere.
In Amsterdam vond ik vijf straatnamen die naar twee personen zijn genoemd. De Colnot en Poonshof, de Boas en Judelshof en de Stoel en Spreehof liggen dicht bij elkaar in de buurt. Guustaaf Colnot en Salomon Poonshof waren exploitant van de Plantage Schouwburg, net als Teunis Spoel en Marius Spree. Israël Boas en Nathan Judas waren directeur van de Salon des Variétés in de Amstelstraat. In Amsterdam-Noord ligt de Gebroeders A. en B. Wolfswinkelweg, genoemd naar twee verzetshelden die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. In het centrum van Amsterdam ligt nog de Mozes en Aäronstraat. Mozes en Aäron zijn Bijbelse broers. De straat loopt heel toepasselijk tussen het voormalige stadhuis (Mozes staat voor het wereldlijk gezag) en de Nieuwe Kerk (Aäron staat voor het kerkelijk gezag). Er ligt trouwens ook nog een Moses en Aäronlaan in Heilig Landstichting.
Personen die met zijn tweeën een fabriek hebben opgericht, hebben ook een goede kans om samen een straatnaam te krijgen. Daar hebben ze in Eindhoven bijvoorbeeld het Mignot en de Blockplein (De zwagers Adolphus Mignot en Anthonius de Block richtten er in 1858 een tabaksfabriek op), de Backer en Ruebweg in Breda (Mr. J.G. Rueb en Jhr. F. Backer gaven jarenlang leiding aan de Machinefabriek Breda), het Janssen & Fritsenplein in Helmond (een meubelmaker en een klokkengieter begonnen ene bedrijf dat nu wereldwijd gymnastiektoestellen levert) en het Goulmy en Baarplein in 's-Hertogenbosch (Eugène Goulmy en Rudolf Baar waren de oprichters van Willem II-sigarenfabriek). Straatnaamdeling door ondernemende koppels, dat lijkt vooral populair in Noord-Brabant.
Noem nog eens een beroemd koppel? Precies: Willem en Maria, bij sommigen beter bekend als William en Mary. Zij werden in 1689 koning en koningin van Engeland. Naar hen zijn de Willem en Marialaan in Gouda en het Willem- en Maryplein in Hellevoetsluis genoemd. Wat hebben we verder nog voor straatnamen met dubbele namen?
- De Bik- en Arnoldkade in IJmuiden - De zwagers Adrianus Bik en Jan Willem Arnold waren twee ondernemers die samen een belangrijke rol hebben gespeeld bij de ontwikkeling van IJmuiden.
- Twee straten in Leende: Sint Catharina en Sint Barbarastraat en de Sint Jacob en Sint Annastraat in Leende - De straten ontlenen hun namen aan het gilde Sint Catharina & Sint Barbara en de schutterij Sint Jacob en Sint Anna.
- De A en J van Damlaan in Aduard - A. en J. van Dam zijn twee joodse dorpsgenoten die in de Tweede Wereldoorlog zijn overleden.
- De Adam en Atze strjitte in Tersoal - Adam Ruurds en Atze Atsma waren twee legendarische Friese hardrijders op de schaats.
- De Clara en Mariahof in Dordrecht - Koekbakker Marinus Kemp liet huizen bouwen voor 'weduwen en vrouwelijke weezen uit den fatsoenlijken stand' die geen eigen huis konden betalen. Hij noemde het hofje naar zijn vrouw Clara en zijn oudste dochter Maria.
Maar ook zonder Beek en Royen, Heining en Dam, Mars en Wijth, en Van Inn en Kniphuizen hebben we nog steeds behoorlijk wat koppels waar in Nederland straatnamen naar genoemd zijn. Ik weet niet eens of de verzameling hierboven wel compleet is. Als je er ergens nog eentje weet, dan hoor ik dat natuurlijk graag.
Reacties
E. Thomassen
A. Thuessinklaan
afgesloten
Ga zelf maar kijken wat er HOORT te staan!
E. Thomassen à Thuessinklaan half jaar dicht voor autoverkeer ...
KINDEREN VAN VERSTEEGPLEIN
De naam refereert aan het codewoord van Radio Londen in september 1944 dat betekende dat op last van de Nederlandse regering in ballingschap het personeel van de NS in staking moest gaan.