Naar welke persoon zijn de meeste straatnamen genoemd... in één stad?

Op de ranglijst van personen waar de meeste straten naar genoemd zijn, staan Juliana, Beatrix en Bernhard bovenaan. Veel steden en dorpen hebben wel een Julianastraat of een Beatrixstraat. Heel soms komt het voor dat er in een plaats twee straatnamen naar één en dezelfde persoon zijn genoemd, maar dat is eigenlijk onhandig. Ik heb eens uitgezocht naar welke persoon de meeste straatnamen in één stad zijn genoemd.

Als er in een plaats al een straat naar Vincent van Gogh is genoemd, dan is de kans niet zo groot dat zijn broer Theo (of zijn verre achterneef Theo) er ook nog een straatnaam krijgt. Laat staan dat Vincent er zelf nog een tweede straatnaam bij krijgt. Stel je voor dat er op twee plaatsen in de stad een 'Vincent van Goghstraat 4' is, dat levert alleen maar problemen op. Toch komt het wel voor dat men in een stad een of meer varianten van een straatnaam gebruikt. Dan heet het fietspad langs de Vincent van Goghstraat bijvoorbeeld Vincent van Goghpad. Of het plein waar de straat op uitkomt, heet het Van Goghplein. Vaak gaat het dan om een pad of plein waar toch geen mensen aan wonen; dan valt het met de verwarring allemaal wel mee. Straat, pad, plein, gracht, kade... door te variëren met het achtervoegsel kun je al behoorlijk wat varianten maken.

Tegenwoordig verzint men meestal liever originele namen, maar vroeger bedacht men wel vaker variaties op bestaande straatnamen. Dan had je niet alleen de Westerstraat, maar liepen parallel daaraan - op zijn Amerikaans - ook nog de Tweede Westerstraat en de Derde Westerstraat. En de straat die daar dwars op liep, werd dan natuurlijk de Westerdwarsstraat genoemd. Van die dwarsstraten kon je er dan ook weer meerdere hebben. Zo bedacht men ook wel eens dat het verlengde van een reeds langer bestaande straat gewoon dezelfde naam moest krijgen, maar dan met 'Nieuwe' of 'Lange' ervoor. Als zo'n straat naar een persoon is genoemd, dan heb je dus binnen de kortste keren al zeven of acht straatnamen bij elkaar voor die ene persoon!

Laten we eens - niet geheel willekeurig - een persoon uitkiezen: de schrijver en diplomaat Filips van Marnix van Sint-Aldegonde, die leefde in de zestiende eeuw. Hij was een goede vriend van Willem van Oranje, en ook een hele tijd een van zijn belangrijkste adviseurs. Hij staat bekend als de schrijver van het Wilhelmus, hoewel er helemaal geen bewijzen voor zijn dat hij het volkslied ook daadwerkelijk geschreven heeft. Zo iemand verdient wel een eigen straatnaam, zou je zeggen. Ik weet niet of het vanwege het Wilhelmus is of iets anders, maar op een of andere manier heeft Filips van Marnix van Sint-Aldegonde indruk gemaakt in Amsterdam; toen in 1820 de Amsterdamse stadswallen werden afgebroken, heeft men een deel van de nieuwe kade naar hem genoemd: de Marnixstraat.

De Marnixstraat loopt langs de rand van de Jordaan en is in totaal ongeveer 2,5 kilometer lang. De straat kruist natuurlijk allemaal dwarsstraten, en er ligt ook nog her en der een plein of plantsoen. Bij de naamgeving heeft men vooral niet geprobeerd om origineel te zijn, maar gewoon gekozen voor variaties op het thema. Als gevolg daarvan hebben ze in Amsterdam nu niet alleen een Marnixstraat, maar ook nog een Korte Marnixstraat, een Eerste Marnixdwarsstraat, een Tweede Marnixdwarsstraat, een Derde Marnixdwarsstraat, een Marnixkade, een Korte Marnixkade, een Eerste Marnixplantsoen, een Tweede Marnixplantsoen en een Marnixplein. Dat zijn tien (10!) straatnamen... allemaal genoemd naar Filips van Marnix van Sint-Aldegonde.