Lelystad is aan de klei onttrokken bij de inpoldering van Flevoland. De stad werd pas voor het eerst echt bewoond in 1967. Daarmee is de stad een paradijs voor stedebouwkundigen en voor straatnaamgevers. Want wat is er nou mooier dan met een schone lei te mogen beginnen bij het uittekenen van de straten van een stad, en bij het bedenken van de namen voor die straten? Net zoals bij oudere steden en dorpen geeft de straatnaamgeving een mooi beeld van de tijd waarin de stad is ontstaan.
Wat bij het bestuderen van de plattegrond van Lelystad direct opvalt, is dat er bijzonder weinig gebruik is gemaakt van de gebruikelijke achtervoegsels zoals 'straat' en 'weg'. Van de ongeveer 375 straatnamen eindigen er maar 73 op '-straat' (20%) en 54 op '-weg' (14%). Er is dus letterlijk bijna geen straat te vinden! In Lelystad kon men blijkbaar gemakkelijk zonder; men noemde de straten bijvoorbeeld gewoon Kogge, Lagune, Duinvoet, De Schans, Wedderborg, Den Alerdinck en Fraeylemaborg. Er is in Lelystad trouwens ook in geen velden of wegen een '-steeg' te ontdekken. Wat verder ook opvalt, is dat men in Lelystad relatief veel korte en krachtige straatnamen heeft. Niet meer dan tien procent van de straatnamen heeft maximaal zes letters, wat leidt tot straatnamen zoals Haf, Jol, Kamp, Zoom, Horst, Vecht, Botter, Griend, Pampus, Slinge en Wormer. Er is in Lelystad geen straatnaam te bekennen met meer dan 20 tekens; de langste is de Hollands Diepstraat.
Laten we de situatie eens vergelijken met die in Zutphen, een stad die 75 kilometer naar het zuidoosten ligt en waar al meer dan 1700 jaar mensen wonen. In Zutphen zijn ongeveer 425 straatnamen. Daarvan eindigt maar liefst de helft op het achtervoegsel '-straat' en daarnaast eindigt ruim 17% op '-weg', '-laan' of '-steeg'. Ook leuk: in Zutphen zijn maar vier straten van niet meer dan zes letters: Dreef, Kanon, Wanne en Hofweg (zes letters inclusief het achtervoegsel '-weg'!). In Zutphen is daarentegen meer dan 12% van de straatnamen langer dan 20 tekens.
Nou is er wel een verklaring voor het ontbreken van 'straat'-namen in Lelystad. In een aantal wijken die men in de jaren '70 en '80 heeft gebouwd, heeft men namelijk een bijzondere nummering toegepast. Er zijn 24 wijken waar de straten simpelweg genummerd zijn. De adressen bestaan daar uit de naam van de wijk, het nummer van de straat en het huisnummer. Zo kun je bijvoorbeeld wonen op Gondel 01-05, Tjalk 15-01 of Griend 02-06. Ik kan me haast niet voorstellen dat dat handig is, en het zal niet voor niks zijn dat je deze nummering in Nederland verder nauwelijks tegenkomt. Maar misschien dat de plaatselijke bevolking, de hulpdiensten en de postbode daar wel anders over denken.
Wat bij het bestuderen van de plattegrond van Lelystad direct opvalt, is dat er bijzonder weinig gebruik is gemaakt van de gebruikelijke achtervoegsels zoals 'straat' en 'weg'. Van de ongeveer 375 straatnamen eindigen er maar 73 op '-straat' (20%) en 54 op '-weg' (14%). Er is dus letterlijk bijna geen straat te vinden! In Lelystad kon men blijkbaar gemakkelijk zonder; men noemde de straten bijvoorbeeld gewoon Kogge, Lagune, Duinvoet, De Schans, Wedderborg, Den Alerdinck en Fraeylemaborg. Er is in Lelystad trouwens ook in geen velden of wegen een '-steeg' te ontdekken. Wat verder ook opvalt, is dat men in Lelystad relatief veel korte en krachtige straatnamen heeft. Niet meer dan tien procent van de straatnamen heeft maximaal zes letters, wat leidt tot straatnamen zoals Haf, Jol, Kamp, Zoom, Horst, Vecht, Botter, Griend, Pampus, Slinge en Wormer. Er is in Lelystad geen straatnaam te bekennen met meer dan 20 tekens; de langste is de Hollands Diepstraat.
Laten we de situatie eens vergelijken met die in Zutphen, een stad die 75 kilometer naar het zuidoosten ligt en waar al meer dan 1700 jaar mensen wonen. In Zutphen zijn ongeveer 425 straatnamen. Daarvan eindigt maar liefst de helft op het achtervoegsel '-straat' en daarnaast eindigt ruim 17% op '-weg', '-laan' of '-steeg'. Ook leuk: in Zutphen zijn maar vier straten van niet meer dan zes letters: Dreef, Kanon, Wanne en Hofweg (zes letters inclusief het achtervoegsel '-weg'!). In Zutphen is daarentegen meer dan 12% van de straatnamen langer dan 20 tekens.
Nou is er wel een verklaring voor het ontbreken van 'straat'-namen in Lelystad. In een aantal wijken die men in de jaren '70 en '80 heeft gebouwd, heeft men namelijk een bijzondere nummering toegepast. Er zijn 24 wijken waar de straten simpelweg genummerd zijn. De adressen bestaan daar uit de naam van de wijk, het nummer van de straat en het huisnummer. Zo kun je bijvoorbeeld wonen op Gondel 01-05, Tjalk 15-01 of Griend 02-06. Ik kan me haast niet voorstellen dat dat handig is, en het zal niet voor niks zijn dat je deze nummering in Nederland verder nauwelijks tegenkomt. Maar misschien dat de plaatselijke bevolking, de hulpdiensten en de postbode daar wel anders over denken.
Reacties
"De eerste wijk van Dukenburg is de Aldenhof later kwamen daar de wijken Tolhuis, Zwanenveld, Meijhorst, Lankforst, Malvert, Weezenhof, Vogelzang en Staddijk bij. De meeste wijken in dit stadsdeel hebben geen straatnamen maar straatnummers. Een voorbeeld van een adres zou kunnen zijn: Tolhuis 9998 dat dan staat voor de wijk Tolhuis 99e straat, huisnummer 98."
Via: Wikipedia
De bebouwing is per wijk of buurt min of meer logisch genummerd. Ieder adres bestaat uit de naam van de openbare ruimte + een 4-cijferig huisnummer.
Door onoplettendheid zijn er op enkele plaatsen 5-cijferige nummers ingeslopen en straatnaamborden opgehangen met namen die in de volksmond worden gebruikt, maar niet door de gemeenteraad zijn vastgesteld.
Kom Lelystad binnen en vraag naar bijvoorbeeld de Jol. Iedereen weet ongeveer waar die wijk is. Eenmaal bij de wijk is het een kwestie van kijken op de nummerbordjes en je vind snel het huis dat je zoekt.
Dat is wel even anders als je voor een wijk met verschillende straat namen staat.
Hoewel het tegenwoordig eigenlijk niets uitmaakt.. men vertrouwt liever op de een of andere Tom. ;-)
Het zit namelijk zo de naam van de wijk , de straatnaam zijn de eerste 2 getallen, en de achterste 2 getallen zijn het huis nummer. Dus voor hun die een tommie gebruiken zet je bij de straatnaam de naam van de wijk en de eerste 2 nummers (alleen als nummering uit 4 getallen bestaat) en bij huisnummer de laatste 2 cijfers. Voor hen die Tommie niet gebruiken, zoek eerst naar de wijk. In de wijk zelf staan bordjes bij iedere straat naar elk (hofje) straatnummer met daaronder een bordje met de huisnummers (van .. tot ..)!